Schoolreisje Siem Reap & geslaagde verjaardag

Daarrrr ben ik weer!

Vorige week vrijdag om half 4 opgestaan voor het schoolreisje (alleen leraren) naar Siem Reap met zijn befaamde tempels. De bus zou om 5 uur vertrekken, ik moest eerst nog mijn meditatie voltooien, douchen, koffie drinken en mijn iPod synchroniseren.

Het was de schuld van mijn iPod! ;-)

 Ik luister inmiddels namelijk veel naar podcasts (dat zijn een soort series die je veelal gratis kunt downloaden, educatief of recreatief, soms met video) met "Dhamma Talks" die ik download via iTunes. "Dhamma Talks" zijn een soort Boeddhistische lezingen die door Leraarsmonniken (Ajahn's genaamd) worden gegeven in tempels. Niet voorgelezen uit een boek of ingestudeerd (zoals bijbelsverzen) door een priester in de kerk, maar gewoon recht uit het hart en uit persoonlijke ervaring, met een flinke dosis humor, in verstaanbaar Engels. Als je iTunes hebt en nieuwsgierig bent (en Engels verstaat), zoek maar eens (onder iTunes store) op "Dhammaloka Community". Gehost door een vrij moderne en grappige Engelse monnik, Ajahn Brahm, die een Boeddhistische tempel in Serpentine (West-Australië) beheert. Elke week wordt er een nieuwe aflevering gepost.   

"Ajahn Brahmavamso Mahathera", geboren als Peter Betts (London)

Oké waar was ik...de bus! Ik wachtte nog op de synchronisatie van mijn iPod, terwijl ik al te laat dreigde te komen. Ik dacht nog; "Ik ben in Cambodja, dus ik zal in het slechtste geval nog steeds op tijd zijn". Mispoes...toen ik al onderweg was (dependance 10 van de school ligt op een steenworp van mijn huis), werd ik al gebeld door de reisleider of ik al onderweg was en toen ik om 5.20 uur eindelijk aankwam, was ik duidelijk de laatste. Ik was namelijk vergeten dat we met alleen de buitenlandse leraren gingen en die zijn altijd op tijd! Ik had geen zin om te liegen (is tevens een Boeddhistische lering) en zei dat mijn iPod nog niet klaar was. Iedereen moest erom lachen en het ijs was meteen gebroken, mooi toch! De opkomst was minimaal ondanks dat het uiteindelijk helemaal gratis was, goedmakertje voor alle misgelopen dollars door de schoolsluiting. Nét 10 procent van de buitenlandse leraren, 12 in totaal, waren op komen dagen...ik vond het prima!

Onze reisleider "Pisith", bij de mini-touringcar

Ontbijten in Skuon, het dorp waar ze gefrituurde vogelspinnen verkopen en op ons gemakkie doorhobbelen naar Siem Reap, waar we (na een uitgebreide lunch) rond het middaguur incheckten in het vrij luxe "Smiling hotel" en vervolgens meteen doorjakkerden naar "Siem Reap Cultural Village", een soort Efteling met culturele shows en belangrijke gebouwen "á la madurodam", een enigszins foute nabootsing van "madamme Tussouds" wassen beelden op z'n Cambodjaans en massa's Koreaanse toeristen, de rijkere Aziaten die hier inmiddels met hun scepter zwaaien en zich helemaal murw kopen aan souvenirs. Nog even op de foto met een grote banner van het reisbureau, want dat was natuurlijk de hele opzet van de gratis reis. Buitenlanders in je promotionele activiteiten verkopen goed in Cambodja, ondertussen probeer ik alleen maar van dat "rijke-westerlingen-imago" af te komen.

Een van de vele "verplichte" banner-foto's, maar we klagen niet!

Mooie-, schone-, luxe kamer...gratis!

Ook hier ging het in toeristentempo door, 7 shows op rij, met een buffet-diner nét voor de laatste, waar iedereen zich rijkelijk volpropte, borden opgehoopt met een mengelmoes van Aziatische- en westerse mondkost en met hun volle pens (ja ik ook redelijk meegaand) de laatste show uitzittend. Daarna had ik het wel gehad...afgelopen nacht was kort en de volgende morgen zou voor mij om 5 weer gewoon de meditatie-wekker afgaan. Mezelf een uur lang lekker in een warm bad geweekt en hup...pitten!

Een van de vele buffetmaaltijden tijdens onze 3-daagse trip

Stel kitscherige wassen beelden

Slangenmeisjes vouwen zich dubbel

Hoezo toeristisch...

...en er zelf ook intrappen!

Om 7 uur ontbeten en (na flink wat koffie) weer in ons groot uitgevallen koekblik gestapt, op naar de beroemde tempels van Siem Reap. Voor mij inmiddels de 3e keer, maar ik kan er geen genoeg van krijgen. Er hangt een soort magische sfeer in de lucht die met geen pen te beschrijven is ondanks het hinderlijke massa-toeristische tintje wat Ankor Wat inmiddels overmeesterd heeft. Ik ben enorm blij dat ik in 2008 de tempels nog net voor de storm heb mogen bezichtigen.

Gerestaureerd gezicht van een brugbewaker

Ingang naar Angkor Thom, de oude tempelstad

Het begon bij de "Bayon" tempel, met zijn meer dan 100 lachende Boeddha-gezichten, verdeeld over 37 torens (moeten er ooit 49 zijn geweest, dus ook veel meer gezichten) die in alle 4 de windrichtingen kijken. Kan er gewoon geen genoeg van krijgen. Kreeg plotseling last van een foto-knip-vinger terwijl de batterij en het geheugenkaartje van mijn camera begonnen te zeuren. Een collega was gedurende ruim een uur zoek en toen we hem later terugvonden vertelde hij dat hij zo onder de indruk was, dat hij niet had opgemerkt dat we allang vertrokken waren. Dit soort uitwerkingen kunnen deze oude tempels hebben op mensen, als je er tenminste door gefascineerd word.

Neus aan neus met Boeddha

3 Bayon torens op een rijtje, kijk ze eens lachen!

De onsterfelijke lach...

Daarna een klimconcours op de "Baphuon" tempel, via een nieuw geïnstalleerde (steile) trap, wat helaas de sfeer van het authentieke klimwerk een beetje onderuithaalt...uiteraard gedaan voor de veiligheid van het publiek. In 2008 kon en moest alles nog op originele trapwerken beklommen worden, wat ik destijds met angstzweet (lees; hoogtevrees!) volbracht, na afloop steeds weer trots op mezelf dat ik weer heelhuids beneden kwam. Er zijn inmiddels door het massatoerisme steeds meer restricties in het leven geroepen en veel gedeeltes zijn gebarricadeerd en ontoegankelijk gemaakt...mede daardoor ben ik blij dat ik alles al heb beklommen en bezichtigd tijdens 'n 3-daags avontuur in 2008.

Collega-leraar bovenop baphuon tempel

Voor de middagpauze nog naar de "Ta Promh" tempel, een van de meest favoriete tempels die ik ooit zag. Bij velen bekend als de "Tombraider-tempel" omdat er opnames zijn gemaakt voor deze film, met in de hoofdrol Angelina Jolie, voor mij de minst belangrijke reden.  Deze tempel is zo fascinerend omdat de natuur tijdens een 300 jaar durende periode (de tempels waren toen verlaten) de kans heeft gekregen de gebouwen te overwoekeren. Het vormt een samensmelting tussen beschaving en natuur. Er zijn inmiddels plannen om de bomen die deze tempels langzaam uit elkaar drukken, te verwijderen om deze zodoende te conserveren. Dat zou erg jammer zijn, want het is deze samensmelting die de tempel zo'n magische en pure uitstraling verleend. Ondertussen zijn er al een aantal kleinere bomen geëlimineerd, er is een houten promenade gebouwd die je veilig langs de afzonderlijke gebouwen leidt en reeds op instorten staande gedeelten zijn lelijk ingepakt en gestut om verder instorten te voorkomen. Allemaal een kwestie van geld!

Ultieme samensmelting van natuur en menselijke creatie

 Wil je nog iets van deze magische authenticiteit ondervinden dan raad ik je aan om zo snel je kunt een retourtje Cambodja te boeken om het "Wonder" te komen aanschouwen, voordat het echt te laat is. Het aantal rechtstreekse vluchten op Siem Reap airport is sinds vorige maand drastisch uitgebreid, dus je ziet de bui al hangen.

Siem Reap airways is weer terug...van de zwarte lijst afgehaald

Na een wederom ruime lunch, op naar Angkor Wat, het grootste religieuze bouwwerk ter wereld, ook het 7e wereldwonder genoemd. Die lunch verbrand je zo met al dat gewandel en gezweet. Je kunt er een volle dag rondlopen en nog niet alles gezien hebben. Jammer dat we maar anderhalf uur hadden. Wel kon ik voor het eerst boven in de grote toren klimmen, die de voorgaande keren wegens renovatie ontoegankelijk was...jippie! De details zijn werkelijk fantastisch, haast geestverruimend. Elke pilaar elk stukje muur is bewerkt met de mooiste taferelen van onder andere bloempjes, Apsara danseressen, demonen, olifanten en vechtende legers. Het schandelijke uiterste wordt gevormd door toeristen die door de jaren heen tempelmuren bekladden en graveerden met hun namen (...ik was hier, met datum)...barbaren! Laat mijn foto's voor zich spreken.

Adembenemend mooie bas reliëfs

Gevandaliseerde pilaar

Zij-toren van Angkor Wat

Kijkje vanuit de hoogste toren ca.60 meter vanaf grondniveau

Als laatste op ons programma stond "Bakheng" tempel op een heuvel, befaamd om zijn zonsondergang. Klinkklare onzin eigenlijk, want de zon gaat ook wel op een andere plek onder. Je word zowat doodgegooid met boeken, armbandjes en andere snuisterijen die geen mens wil hebben. Een flinke "hike" naar boven maakt de stroeve gewrichten losser en laat lui zweet stromen. Op de top was inmiddels een Efteling-wachtsysteem geïnstalleerd om bezoekersaantallen te reguleren, alsof je vee naar het slachthuis stuurt. Na een half uurtje had ik het wel gezien met het steeds toenemend vee...de hoeders hadden het er maar druk mee, om onwelwillende toeristen terug te fluiten, zodat ze binnen de touwen bleven. Ik was liever bij Angkor Wat gebleven en besloot naar de buren te gaan (de onbekende "Baksei Cham Krong" tempel) waar geen levende ziel te bekennen was, uitgestorven...heerlijk. Na de zonsondergang voegde ik me weer bij de kudde, waarna we ons wederom naar een schep-maar-op-wat-je-wilt-want-het-is-toch-betaald-vreetschuur begaven. Het was een geweldige dag geweest, we hadden nog geen druppel regen gezien en na een gedwongen avondmarkt-uurtje, nam ik nog een duik in het zwembad en begaf me naar het mandje.

Lijkt de Efteling wel...

...op elkaar gepropt naar de zonsondergang kijken

Zonsondergang bij de buren ;-)

Geen levende ziel te bekennen...heerlijk!

Toch nog een behoorlijke (onbeschermde) klim!

Laatste dag. Een ritje over het water door een drijvend dorp, wat ook een enorme attractie geworden is. Kinderarbeid is hier aan de orde van de dag. Arme Vietnameesjes schreeuwen "one dollar" als je ook maar van plan bent om een foto te nemen. Bootjes komen langs met koude frisdranken, snacks en bier. Kinderen van amper 5 jaar bestormen boten met Pythons om hun kleine nekjes gewikkeld, toeristen lokkend om op de foto te gaan met gedrogeerde exemplaren, gestolen van moeder natuur. Krokodillen worden in drijvende houten vlotten gekweekt voor handtasjes, schoenen en vlees, wat in het aangrenzende winkeltje wordt verkocht. Hier kun je als "niet-toerist" niks structureel voor de mensen betekenen, je bent gewoon een wandelende pin-automaat die moet spugen, of je wilt of niet!

Klein joch vraagt 1 dollar voor een foto met zijn python

Drijvend krokodillen-kweekhok

Bootknechtjes peuteren wat dollars los met massage

Geweldig uitzicht op dak van de boot

Op de terugweg nog in Kompong Thom bij een zeer oude tempel (Prasath Kuha Nokor, 11e Eeuw) gestopt, die er nog wonderbaarlijk goed uitzag voor zijn leeftijd. We werden te woord gestaan door een 19-jarige jongen uit het dorp, die wonderbaarlijk goed Engels sprak en woont bij de monniken in de  tempel die om het oude monument heen gebouwd is. Het is al opmerkelijk dat hij beter Engels sprak dan iedere student in mijn klas. Frappanter in dit geval is dat er geen buitenlandse leraren zijn in kleinere steden (die de juiste uitspraak onderwijzen), terwijl hij haast foutloos sprak. Zijn droom is om ooit in Phnom Penh te kunnen studeren, zodat hij zijn dorp kan helpen om een betere toekomst te creëren. Ik loop al een week rond met het idee om hem daadwerkelijk te gaan helpen, moet alleen nog uitdenken hoe en of ik dat echt zou kunnen. Soms wil je iedereen helpen...terwijl je weet dat het niet kan...dat noem je mens zijn.

Prasath Kuha Nokor, Gedownload van flickr, camera-batterij leeg

 Na drie dagen met fantastisch weer en veel lol met collega's van andere campussen die ik eerder niet kende, kwam ik weer een ervaring rijker en slechts $35 dollar armer, aan in Phnom Penh. Pitchu vrat me haast op en gelukkig was Dara ook weer blij om me te zien, haha. Hier vind je het online-album met alle foto's van het "schoolreisje"

Dinsdag had ik een afspraak met Jochen, we zouden de veranderingen op Apsara Arts Association door gaan spreken. En er was behoorlijk wat door te spreken. Ik vertelde je al eerder over de opknapplannen van de kamers van de wezen. Dat zou nog niet zo gaan meevallen. Volgens Jochen was de aanpak flink onderschat. Ik had nog nooit de slaapvertrekken (beneden) van de meiden gezien, met name door mijn voorzichtige aanpak na mijn teleurstelling in het weeshuis. Ik heb alles stapje voor stapje aangepakt en nu was het tijd voor een iets grotere stap. Ik was inmiddels vertrouwd bij iedereen en andersom. Nu het probleem...

Jochen op de boot tijdens mijn verjaardag

Jochen belde me lichtelijk gechoqueerd over het feit dat ons project nauwelijks te overzien was. Waar moesten we beginnen. Eerder had ik de rommel al gezien in de ruimte achter de slaapvertrekken, dus daar op gebaseerd kon ik me wel een idee vormen over hoe de kamers van de meiden er uit moesten zien. De puin was vroeg in de morgen al verwijderd, maar toen ik de verweerde matrassen met scheuren zag, het schuimrubber blootgelegd en te goor om aan te pakken, duizelde het me even. De slaapruimte met stapelbedden heeft nauwelijks beluchting en het weinige licht komt slechts door glazen bouwblokken. Genoeg stof voor 100 jaar bronchitis en een pisgeur waar een varkensstal bij verbleekt. Tralies tussen de ruimtes (wat overigens vrij normaal is voor de ramen in Cambodjaanse huizen) en overal lekkages, goed voor een goeie champignonkwekerij, maar niet als woonruimte.

Jochen 2 (sponsort schoolgeld voor 1 kind en eenmalige projecten)

De problemen waren Metry en Sopha (beiden niet meer de jongste) de afgelopen jaren boven het hoofd gegroeid en de financiële hulp van de hoofdsponsor is sinds afgelopen jaar gehalveerd. Buiten het lesgeven, koken, wassen voor de kids en ander regelwerk voor de dansschool, konden Metry en Sopha de energie niet meer opbrengen om het zelf nog bij te houden. Geld voor onderhoud en betaalde schoonmaakkrachten is er niet. Samen met Jochen (en Jochen 2, tevens een grote sponsor) een prioriteitenlijst opgesteld om het plan anders aan te pakken. Een ploeg Cambodjaanse werkers hebben 3 dagen puingeruimd, takken gesnoeid van de haast dichtgegroeide parkeerplaats/ingang en er zijn containers met zooi de deur uit gegaan. De rest (wat Sopha en Metry echt wilden houden) is in een hok opgeslagen, volgens ons net zo waardeloos als al die andere opgehoopte troep, maar oké...het gros is weg en nu is er lucht om de plannen (bijgesteld) uit te stippelen. Jochen heeft foto's gemaakt van de zwijnenstal die hij aantrof, ik zal ze volgende keer plaatsen.

Khlok, tolk en goede vriend van Jochen

We moeten beginnen vanuit de kern opnieuw opbouwen en dat zal vele malen meer kosten dan eerst geacht. Uiteraard gaat het in eerste instantie om het welzijn van de kids en vanuit hun optiek gekeken is het niet wonderlijk dat er het laatste jaar al 5 wezen zijn vertrokken. Er zijn er nog 4 over en we zullen in de nieuwe opzet plek creëren voor maximaal 7 meiden en later dit jaar wordt het jongensverblijf nog besproken want dat is nog enigszins leefbaar. Het bajes-idee dat we begin deze week aantroffen is inmiddels al gemetamorfoseerd. De bouwvakkers hebben al wat muren doorgebroken en plafonds verwijderd, nu terug naar een nieuwe start. Een goede toekomst begint in een vredige omgeving. Volgende keer meer.

Slopen en overnieuw beginnen!

Over deze negatieve- en ongezonde omgevingsfactoren gesproken, kan ik nu begrijpen waarom Kanha hier weg wilde. Ondanks het feit dat Metry en haar familie heel hartelijk zijn en hun best doen, zou het voor mij ook een onleefbare situatie zijn. Toevallig had ik al een afspraak met Kanha om haar samen met Jochen te bezoeken. Ze had me afgelopen week haast tot waanzin gedreven met haar aanhoudende telefoontjes waarin ze me, ondanks mijn eerdere betogen om het te laten, bleef vragen om spullen en/of geld. De afspraak was tijdens een van haar psychologische sessies bij het Franse rode kruis, omdat het weeshuis geen goed idee zou zijn. We kregen een kamer om privé met haar te praten. Jochen's tolk (Khlok) hielp bij het vertalen van de vragen en antwoorden van Kanha.

We willen haar blijven helpen, maar dan moet ze zelf laten zien dat ze wil. Jochen heeft veel ervaring met jeugdproblematiek en heeft in het verleden al vele drank- en drugsverslaafde kinderen in Duitsland geholpen, er zelfs een documentaire van gemaakt. Zijn ervaring put hij uit zijn eigen moeilijke jeugd, waarin hij werd verwaarloosd door zijn ouders, wat zijn motieven om andere kinderen te helpen alleen maar heeft versterkt. Kanha's Duitse sponsor heeft toegezegd te willen blijven steunen, mits ze ervoor wil blijven vechten. "En niet meer om geld vragen, want dat is niet netjes en helpt je geen snars bij het werken aan je toekomst", pleitte Jochen nog voor dat ik het zelf kon zeggen. Opgelucht verlieten we na 40 minuten het kamertje en Kanha kwam een stuk zelfverzekerder over. Nu nog een plan in elkaar sleutelen hoe we haar terug op school krijgen, dat wordt nog een flinke klus, nu ze onder de hoede van de zusters is...geloof me maar!   

Nu nog 'n plan in elkaar sleutelen

Na wat worstelingen was het tijd voor "happy-time". En omdat ik afgelopen vrijdag jarig was, reden te meer dus. Ik wil alleen nog vieren als anderen daar blij van worden, zo heb ik er zelf ook het meeste aan. Dara kwam 2 weken geleden al met het idee om een boot op de Tonlé rivier te huren, met onze vrienden en ik vond het een goed idee om dat maar meteen te combineren met de kids en familie van "de Apsara". Boromey, de dochter van Metry was meteen enthousiast en wilde helpen. Samen met haar schoonzus wilde ze een pan Kip-kerrie maken met een lekkere salade (ik ben tenslotte vegetarisch) erbij. Goed idee...wat trays blikken ingeslagen, taart besteld, vervoer geregeld en de boot geboekt.

Metry met mijn verjaardagstaart

Yammie, zit verder ook geen kleurstof of suiker in...haha!

De boot zou rond de klok van 4 varen, maar zoals ik had kunnen verwachten werd dat in Cambodjaanse tijd uiteindelijk 5 uur. Omdat Jochen 2 om 6 uur moest inchecken voor zijn vlucht naar Caïro (hij is geoloog in Egypte), maakten we 2 ritten van 'n uur in plaats van één lange rit...kon hij toch nog mee. De wolken dreigden continu met regen, maar de weergoden lieten dat niet toe...daarvoor was ik veel te braaf geweest, haha! De kids genoten zichtbaar en de volwassenen waren zelf weer kind...ik werd overspoeld met een blij gevoel. Dit was mijn eerste verjaardag in meer dan 20 jaar, dat ik geen alcohol dronk...en dat voelde geweldig. Ik heb een klein album geupload naar picasa waar je alle foto's kunt zien en hieronder een filmpje, wat mijn camera automatisch maakt, door vóór elke foto 3 seconden op te nemen...geniet ervan! Klik hier voor alle foto's van mijn verjaardag.

Kids vermaken zich met Pitchu

De jongens op de boeg van de boot

Mijn laptop heeft daarentegen momenteel wat meer problemen dan ik. Deze week viel hij in coma en wilde 2 uur lang niet meer wakker worden. Ik werd langzaam kwaad, hoezeer me ik ook probeerde te verzetten tegen die negatieve emotie...ik moet toegeven dat óók ik te afhankelijk ben geworden van de huidige technologie. Verslaafd zou je het misschien zelfs kunnen noemen...anders word je ook niet zo kwaad omdat je niet op internet kunt. Dara begon meteen over "een nieuwe kopen" wat me even nog woedender maakte. Ik weiger om me te laten leiden door de koopzucht van mijn ego. Pas als het écht niet meer kan, als hij uit elkaar valt...misschien, ik denk er zelfs over om te ontwennen en alleen nog maar naar internetcafés te gaan.

En das vaak beter dan teveel!

Na meer dan 100 keer (ik overdrijf niet) proberen, ontwaakte hij uit zijn coma terwijl ik op het toilet zat te kniezen. Dara riep; "hij doet 't". Na deze pc-tragiek, trok ik het plan om hem opnieuw te installeren. Ik had nog een kopie van het systeem, doch mijn dvd-drive had het al langer opgegeven en vanaf de schijf opstarten werkt niet. Mijn externe HD stond al vol met muziek en ik had extra ruimte nodig om mijn documenten en andere digitale troep te bewaren. Ik weigerde om een nieuwe te kopen en in mijn anti-consumptie-houding ontsproot een briljant idee.

Geld verdienen door het simpelweg niet uit te geven!

 Dara's oude laptop had het vorig jaar opgegeven, net buiten de garantie uiteraard. Repareren was te duur, dus kocht hij een nieuwe. Het scherm en moederbord waren het probleem. Maar met de harde schijf was niks mis...ahaa...idee. Open schroeven, schijf (toch nog 250gb) eruit gehaald...voor $9 een usb-casing gekocht en nu heb ik praktisch voor niks een kleine externe backup-schijf. Inmiddels staan hier al mijn foto's op...fuck consumeren, lang leve het recyclen! Bespaar op wat je niet echt nodig hebt. Al moet ik aan het einde van dit blogbericht gekomen, toch echt aan de slag met de herinstallatie, wat zo maar 'ns een paar dagen zou kunnen kosten.

Wil je mij en Jochen helpen om de wezen van de Apsara school een waardig onderkomen te bieden, steun ons dan met wat je kunt missen, elke euro helpt.

Stort je bijdrage op; girorekeningnummer 153954191 (Rabobank) t.n.v. Stichting Cambodja-Kids, o.v.v. Kids Apsara. Bedankt alvast!

Tot snel