zaterdag 19 januari 2013

Nieuw project dichterbij

Beste lezers,

Sorry nog voor het boekformaat van het vorige bericht, maar door alle computerproblemen ging het even niet anders. Ditmaal zoals ik laatst beloofde, vrijwel geheel gewijd aan het uit de doeken doen van het nieuwe project in ontwikkeling.


Ik had het tipje van de sluier al diverse malen gelicht, nu is het tijd voor wat meer details. Het idee voor de zeer nabije toekomst is een structureel plan, met name gericht op het bouwen van een stevige basis. Wij zouden dat in de volksmond scholing of educatie noemen...maar ik heb een hekel aan dat woord en ik zal je uitleggen waarom. Dit gaat veel verder...Voor menige ouder zal het onderstaande misschien (weet het eigenlijk wel zeker) wat rigoureus overkomen...dat is ook mijn bedoeling! Ik ga opnieuw controversieel zijn, dus wees gewaarschuwd. In een eerder bericht over mijn eigen ervaringen (vooral negatieve) als kind en tiener met school en mijn gepeperde meningen daarover, beloofde ik nog eens verder te schrijven. Lees terug over mijn eerdere aanval (augustus 2012) op het huidige onderwijssysteem via deze link; Lang leve de vrije geest! deel 1 Eigenlijk zou dit bericht dus "Lang leve de vrije geest! deel 2" moeten heten...

Jochen (mijn projectondersteunend partner uit Duitsland) heeft de afgelopen week 2 lezingen gehouden om daarmee sponsoren voor het project te werven. Hij heeft inmiddels diverse afspraken staan met diverse geïnteresseerden, waaronder een lid van de Hamburgse Rotary-club. De bedoeling is dat we in elk geval een hoofdsponsor (of meerdere deel-sponsors) vinden die de vaste lasten dekken. De gerenoveerde ruimte die in eerste instantie gebruikt zou gaan worden als woonruimte voor een aantal meiden zal als schooltje ingericht gaan worden. Er zijn nog maar 2 meiden over, en die hebben onderdak bij de familie van Apsara Arts Association. Als het project dan gaat lopen, kan ik zelfs mijn baan opgeven en mij hier volledig op storten want één sponsor heeft inmiddels (zo goed als) toegezegd mijn kosten te dekken...ik moet tenslotte ook overleven.

Grote sponsor???

Het plan;

De bedoeling van ons toekomstige plan is om kinderen in de leeftijd van 3 tot 12 jaar van een degelijke basis te voorzien, zowel intellectueel als emotioneel.  Kinderen worden hierbij met name ondersteund in het ontwikkelen van hun natuurlijke talenten. Met behulp van diverse "alternatieve" instructiemethoden, gaat elk kind zijn eigen ontwikkelingsfases door. Er wordt nauwelijks les gegeven zoals dat op conventionele scholen wordt gedaan, er wordt ondersteund en voorbereid. Kinderen van verschillende leeftijden leren met, van en door elkaar. Montessori is een slechts één voorbeeld van deze bewezen effectieve lesmethoden, welke zonder opdringende manier, wonderbaarlijk gelukkige, emotioneel evenwichtige en intelligente kinderen voortbrengt. Het streven is dat kinderen na dit traject (wij blijven ze uiteraard volgen) weloverwogen en zelfverzekerde keuzes kunnen maken in het ontwikkelen van een gelukkige toekomst. Waarom geen "gewone" school, zul je misschien zeggen...
Montessori intuïtief leermateriaal


Wat is er mis met onze huidige scholen?

Dat emotionele, of psychische deel, wordt in reguliere scholen vrijwel geheel ontkent. Ons huidige onderwijssysteem (en dat over de hele aardbol gezien) is een abstract en totaal van de buitenwereld gescheiden fenomeen. Kinderen die soms net hebben leren lopen worden door ons volwassenen, voorbereid op de toekomst. We vergeten daarbij dat elk kind reeds met unieke eigenschappen geboren wordt. Als je terugkijkt naar jezelf toen jij jong was (als je dat überhaupt nog kunt) weet je dat je toen al iets speciaals met je meedroeg. Totdat de volwassenen roet in het eten gooiden.

Spelen in vrijheid
Die speciale en in dit vroege stadium nog onbeschrijfelijke gave die elk kind bezit word vanaf het moment dat het kind een educatief instituut (school) betreedt, met psychisch geweld en disciplinaire onderdrukking verwijderd en in de kiem gesmoord. We breken daarmee de ziel en waardevolle persoonlijkheid die elk kind bezit en stoppen het vol moraal. Wij als volwassenen denken precies te weten wat een kind moet leren...en daar gaat het pas goed fout. De hoofdverantwoordelijke van dit systeem zijn overigens de overheden met het aanverwante bedrijfsleven, geloofsinstellingen en andere machthebbenden, die inmiddels al eeuwen lang verplichte curricula voor scholen hebben ontworpen, zodat er na een schoolcarrière van gemiddeld 18 jaar, gedisciplineerde, gemoraliseerde, brave en emotioneel afgevlakte werknemers van de productieband rollen. Tot het moment dat we school verlaten (al dan niet met een diploma of universitaire graad) zijn we via letters op papier (boeken) en personen die denken een godheid in hun weten te zijn (leraren) voorbereid op de "echte" wereld. En dan beginnen de problemen pas.

Openbare scholen helpen creativiteit om zeep
Wij worden op scholen slechts op een abstracte en kunstmatige manier bekend gemaakt met menselijke fenomenen en processen, binnen de muren van een klaslokaal. De gevoelens en verschillende persoonlijkheidskenmerken van elk individu worden daarbij in zijn geheel uitgevlakt. Op school wordt iedereen hetzelfde behandeld en moeten we allemaal hetzelfde weten, denken, kennen en leren...ja, zelfs hetzelfde zijn. Als we hier niet aan meedoen worden we als asociaal of zelfs dom bestempeld. Vakkenpakketten lijken keuzes te zijn maar zijn verder niets meer dan een uitgestippelde weg aan kennis naar een bepaald economisch doel (de sector of baan waarvoor je klaargestoomd dient te worden) dat door het "gezag" zwaar wordt gepromoot. Alternatieve paden worden afgeraden en bemoeilijkt. Als we eenmaal in deze sector zitten, begint onze lijdensweg waarin we onverhoopt zoeken naar geluk en bevrediging totdat we uiteindelijk onze laatste adem uitblazen, terwijl de nieuwe generatie (met hulp van ons) op dezelfde shit getrakteerd wordt. Was jij echt gelukkig op school? En daarna dan...?

Helaas is dat vaak de uiteindelijke waarheid!

Mijn ervaringen als leraar

Allereerst  als aanvulling op wat ik bovenaan al beschreef over het project...ik ben geen leraar! Nooit geweest en zal het nooit worden...in elk geval niet wat mensen zoals jij en ik onder het begrip leraar verstaan. Mijn 2 jaar ervaring als Engels leraar in Cambodja (zonder enig certificaat) hebben mij met de neus op deze feiten gedrukt, en zijn tot nu toe ervaringen die mij helpen om te begrijpen hoe het NIET moet. En dat is een goede ervaring. De Montessori kleuterschool waar ik nu werk is daarvan een sprekend voorbeeld. Er is geen greintje "Montessori" te vinden binnen de muren van deze "kindergevangenis"! Ik was in beginsel gevallen voor deze baan om Montessori methodes te leren en (zeer belangrijk) aan de nieuwe generatie door te geven. Helaas...het enige Montessori aan deze school is de naam. Ik heb dagelijks compassie met deze kleuters. Naar zeggen van de eigenaresse kunnen de methodes niet worden toegepast omdat Cambodjaanse ouders resultaat willen zien en geen snars begrijpen wat Montessori inhoudt. We hebben het hier verdomme over kinderen van amper 3 die net leren praten.

4 man sterk om de eerste de beste spontaniteit de kop in te drukken
Ik ben inmiddels door deze teleurstellende ervaring erg passief geworden en het enige wat ik doe is proberen om deze kids, zo lang ik er nog werk (hypocriet misschien, maar heb de inkomsten voorlopig nodig), zoveel mogelijk met een deken van liefde te omhullen. Ik doe ABC en 123, zing liedjes met ze (waar ik nog wel plezier in kan verschaffen), trek gekke bekken en speel typetjes, maar weiger mee te werken aan de primitieve disciplinaire maatregelen. Ik laat het op de vingers slaan met liniaal, schreeuwen, dreigen, in de houtgreep houden, pak op de broek geven en wat dies meer zei over aan de Cambodjaanse assistentes en bewakers (ja heus), die zelf naar alle waarschijnlijkheid vroeger op dezelfde manier zijn groot getrokken en niet doorhebben welke schade ze berokkenen. Ik zie het minachtend toe. In de pauzes spijker ik mezelf bij met Montessori en aanverwante methodes en lees veel over kinderpsychologie en culturele invloeden en stel zelfs vragen bij onze eigen opvattingen. Wie bepaalt er nou hoe ik moet denken!? Ik...en anders niemand, al is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan.

Zelfs het huisje onder de glijbaan heeft sinds kort tralies

In 'n rijtje het volkslied zingen, lijkt communistisch China wel!
Op de internationale school waar ik werk gaat het er niet veel anders aan toe. Ook daar doe ik mijn best om geen leraar te zijn...wat aardig lukt. Ik probeer mijn studenten in alle openheid te verklaren dat ze niet altijd alles wat "grote" mensen zeggen klakkeloos moeten aannemen, en meer te proberen om hun hart te volgen en te doen wat juist voelt. Ik geef wel les, maar praat veel over persoonlijke ervaringen met ze en probeer ze hun eigen verhalen te ontlokken, daarbij veel secties uit de boeken overslaand. Cijfers worden toch merendeels gemanipuleerd en mijn belangrijkste functie is het verbeteren van uitspraak. Met veel praten lukt dat dus wel, krijg er zelfs voor betaald, ha!

Ja hoor...gangnam style in de klas!

Hoe zou het dan wel moeten?

Daar is geen pasklaar antwoord voor, juist omdat elk individu anders is. Als je dat erkent, is het wel gemakkelijker om er mee aan de slag te gaan. Als je elk kind als een uniek persoon behandelt en vaardigheden ontwikkelt die het nodig heeft met behulp van zorgvuldig geselecteerde en ontwikkelde materialen, weet ik zeker dat de geboekte resultaten beter zijn...en veel belangrijker, dat het kind gelukkiger is. Het is bewezen dat gelukkige en blije kinderen automatisch beter gedisciplineerd zijn, beter informatie opnemen en zelfverzekerder zijn. Er is geen behoefte aan rebellie omdat rebellie ontstaat uit onbegrip voor het kind. Pas het maar toe op jezelf. Als jij je lekker voelt, heb je geen reden om te schelden of iets stuk te gooien...toch? Het moge duidelijk zijn dat er betere alternatieven zijn die zich richten op de wereld van het kind, bekeken vanuit het kind en niet zoals wij het willen zien.

Kleine relschopper...puur geval van gefrustreerde energie

Voorbeelden

Montessori is een goed voorbeeld van hoe het anders kan. Vroeg in de 20e eeuw begreep Maria Montessori (1870-1952) al dat elk kind uniek is in zijn existentie. Zij was de eerste aan de universiteit afgestudeerde vrouwelijke arts van Italië. Haar verregaande interesse in de ontwikkeling van het jonge kind leidde tot diverse interessante bevindingen en uiteindelijk haar methode. Haar erkenning van het belang van individualiteit leidde tot een radicaal nieuwe vorm van het benaderen van kinderen. Zelfs tot voor de geboorte. Vooral het eerste jaar van het kind is erg belangrijk. Door er voor te zorgen dat het kind zich veilig voelt in zijn omgeving en het aan zoveel mogelijk alledaagse gebeurtenissen bloot te stellen (het kind overal mee naartoe nemen) zal het zich gestaag als een evenwichtige persoonlijkheid ontplooien. Haar eerste school was eigenlijk bedoeld voor zwak begaafde kinderen, maar al gauw bleek dat de methode voor kinderen van alle geestesgesteldheden en van elke komaf geschikt waren.

Maria Montessori in een van haar "kinderhuizen"
Met behulp van op het "echte" leven gebaseerde spellen, leert het kind op een natuurlijke manier zelfstandigheid. Kinderen in een Montessori klaslokaal lopen vrij rond en kiezen werkjes die ze graag doen. Door dit vrij rondlopen creëer je rust in de energiepatronen van kinderen en heb je zo goed als geen uitspattingen van rebellie en terreur, zoals vaak gebeurt met energieke kinderen die uren in hun stoel moeten blijven zitten en dienen te luisteren naar wat de onderwijzer te zeggen heeft. Het kind wordt niet gestoord zolang het bezig is en leert zelf fouten te corrigeren, de begeleider geeft slechts van tevoren instructies en bereid alle werkjes voor. Zo gaan ze de vrije natuur in en worden er bezoekjes gebracht aan bijvoorbeeld bejaardenhuizen, weeshuizen en andere sociale instellingen om kinderen bewust te maken van de wereld waarin ze leven.
Montessori kids op een van hu vele "real life" uitjes
 Jonge kinderen willen ontdekken en hebben het geduld en de capaciteit nog niet om bergen gesproken informatie te verwerken. Tussen de leeftijd van 3 en 6 kunnen kinderen nog vrij goed "geholpen" worden met de Montessori methode. Daarna is het moeilijk om de conditionering gedurende hun eerste 6 levensjaren ongedaan te maken. Alhoewel ik niet beweer dat dit de geschikte methode is voor 100% van de kinderen, is het wel een van de meest waarschijnlijke. Er zijn niet voor niks zoveel Montessori-scholen over de hele wereld, in Nederland alleen al zo'n 160. Nadeel in deze is dat er nog te veel mensen als makke schapen achter de gevestigde orde aanlopen in plaats van het heft in eigen handen te nemen, wat onze kinderen zou kunnen behoeden voor dezelfde nachtmerries die wij in onze eigen jeugd al hebben moeten doorstaan. Je zou het ook egoïsme of gemakzucht kunnen noemen...

Overzichtelijk en gezellig ingericht modern Montessori klaslokaal

Elk kind bezig met zijn eigen werkje (en dus eigen ontwikkeling)

Hetzelfde tafereel, maar dan bijna 100 jaar geleden!

Naast Montessori zijn er veel aanverwante methoden die veel overeenkomsten vertonen. Een onverwacht verrassende overeenkomst is dat het geen nieuwe methodes zijn. Het betreffen allemaal visies van filosofen, teruggaand tot in de 17e eeuw! Het begon met John Locke (1632-1704) die toen al wist dat echt leren alleen gepaard kon gaan met ervaren en beleven in de realiteit. Zo is er het gedachtegoed van de Duitse Friedrich Fröbel (1782-1852) waar het werkwoord fröbelen (knutselen) vandaan komt en de Amerikaan John Dewey  (1859-1952) en nog 'n hele rij anderen. Al verschilden ze hier en daar qua aanpak, allen waren echter overtuigd van de natuurlijke gaven van het kind en het stimuleren hiervan om te komen tot een volwaardig ontwikkeld persoon. Deze eeuwenoude filosofieën worden heden ten dage nog altijd in alternatief onderwijs met succes toegepast, zij het in een modern jasje gestoken. Zo zijn computers uiteraard bijgevoegd in de nieuwerwetse methoden.

John Locke, de grondlegger
Fredrich Fröbel
John Dewey
Klinkt allemaal interessant voor mij en inmiddels heb ik het 3e boek inmiddels achter de kiezen...blijft het natuurlijk zaak om in de praktijk de theorie toe te passen. Desalniettemin, ik zie het kleurrijk tegemoet en hoop in 2014 (realistisch plannen is een must) te kunnen schrijven dat het schooltje loopt. Definitieve keuzes zullen waarschijnlijk een combinatie van methodieken worden, ik wil me niet te veel op één wijze fixeren. Uit onderzoek blijkt ook dat deze alternatieve methodes met name in ontwikkelingslanden uitermate goede resultaten brengen. Kinderen hebben met name ongeschoolde ouders en moeten vaker dan westerse kinderen zelf uitzoeken hoe dingen werken. Een goede voedingsbodem voor het opdoen van levenservaring, in tegenstelling tot hetgene wij vaak denken.

Zo werd er een experiment in Ethiopië gehouden met een aantal laptops. Een groep van 50 jonge kinderen kreeg de beschikking over een aantal Engelstalig geïnstalleerde apparaten. Geen van de kinderen was de Engelse taal machtig. Na een aantal weken waren er verbluffende resultaten bereikt. Nadat ze hadden ontdekt hoe ze het apparaat konden opladen en opstarten, wisten ze het internet te vinden. Kinderen werden niet geïnstrueerd, slechts geobserveerd. Na een aantal dagen trof men de kinderen aan, al meezingend met alfabet-liedjes op youtube en speelden ze educatieve woordspelletjes. Een jongetje opende een tekenprogramma (paint) en schreef het woord "Lion". Daar bleef het niet bij. Uiteindelijk paste elk kind zijn eigen bureaublad naar wensen aan. Andere kleur, leuke plaatjes, diverse programma's naar interesse enzovoorts. Lees hier het originele (Engelstalige) artikel van het project "One laptop per child".  

Zonder ooit een computer gezien te hebben, meteen ermee aan de slag!
Je ziet het...mijn toekomstplannen zijn niet zomaar wilde plannen uit het niets of ongegronde aspiraties. Mijn diepte-onderzoek begon eigenlijk al bij mijn eerste aankomst in Cambodja eind 2009. Mijn eerste ervaring met de kids in het weeshuis was een goede test. Uiteindelijk bleek het zoeken naar een structureler vorm van ontwikkelingshulp een betere keus. Broodjes en speelgoed brengen is leuk, maar helpt niet bij het ontwikkelen van een evenwichtige basis voor een betere toekomst. 

Afgelopen zondag...
...wederom een succes!
...sjablonen spuiten...

Volgende keer bespreek ik onder andere mijn laatste bevindingen opgedaan uit een uiterst controversieel boek over opvoeding...wat ik jullie zeker niet wil onthouden. De titel van het boek is "Radical Parenting" (revolutionair opvoeden) van Brad Blanton, een Amerikaanse psychotherapeut die onze huidige samenleving behoorlijk op de schop neemt, helaas vooralsnog niet in het Nederlands verkrijgbaar. Hij verklaart met name door zijn eigen opgedane (in beginsel verschrikkelijke) levenservaringen, waarom we met z'n allen liegen dat het barst, jij en ik inclusief! Ik heb tijdens het lezen meerdere malen mijn hand voor de mond geslagen, wetende dat deze beste man de waarheid spreekt.

Niet voor gelovigen...en leugenaars (of juist wel)!
Nou, voorlopig heb ik jullie genoeg gebombardeerd met mijn provocatief verhaal...ik bewaar de rest voor de volgende keer...kunnen jullie eerst bijkomen van dit. Denk maar niet dat je al van me af bent...tenzij je besluit niet meer te lezen. Ik hoop uiteraard van niet!

Tot gauw,

Leon

PS. Tot slot nog ff 'n ontroerend filmpje van een blind jongetje dat "take me to your heart zingt"...nu hopen dat hij wordt geholpen aan een zangcarrière...en niet aan een baan als braillist op het kantoor van een NGO...zou jammer zijn van zijn talent!





Geen opmerkingen:

Een reactie posten