De grote finale, deel 2 - De definitieve beslissing

Hallo lieve lezers,

Bedankt voor jullie lieve reacties op mijn vorige schrijven. In dit deel zullen er nog een aantal onthullingen plaats vinden, waarbij een bijzondere bekendmaking...maar dat zometeen tegen het einde. Eerst verder waar ik was gebleven, met lekker veel foto's.

Wegwerkers in Phnom Penh doen een dutje

Eind april (we zitten nog steeds in 2014):

Eindelijk was het zover. De meiden op de AAA (De traditionele Cambodjaanse dansschool) konden hun nieuwe ruimte intrekken. Met een kleine verandering, want inmiddels was er ook ruimte nodig voor twee 11 jarige jongens, een tweeling. Bedden, kasten en linnengoed aangeschaft... ze hadden hun eigen plek! Met een "Nanny" die de zaak in beheer ging houden. Jochen Voigt, de Duitse oprichter van "Engel brauchen Flügel" die het allemaal had opgezet en via zijn sponsoren had bekostigd was ook tevreden en slaakte een zucht van verlichting aan de telefoon. "Na endlich gute Nachchrichten Leon, das tut mir sehr gut"!

Moeder en dochter geven "Apsara-les" aan een groepje jonge meisjes

En met recht want er was een jaar bijna helemaal niks gebeurd, nadat de familie (eigenaren van het pand) de zaak bemoeilijkten terwijl ze eerst hadden toegezegd en de verbouwing achter de rug was. Ze hadden zelf inmiddels grote delen van hun grondstuk bebouwd met kleine kamers voor de verhuur en dachten datzelfde te gaan doen met de zojuist voor ruim €6000 verbouwde ruimte. De Duitse ambassade had meegesponsord en de familie een contract laten ondertekenen, waardoor ze 5 jaar lang de ruimte niet mogen gebruiken voor andere bestemmingen dan voor de kids, tot zichtbaar ongenoegen.

Twee-persoons bedden voor de meiden

Stapelbed voor de tweeling

Ondanks het feit dat maandelijks alle onkosten voor elk kind ruimschoots werden vergoed, bleef de familie elke maand weer klagen over vaak onnozele zaken en altijd was het te weinig. In Cambodja kom je dit maar al te vaak tegen helaas. Mensen die zich in de non-profit sector bevinden en voldoende inkomen hebben, willen alsnog geld verdienen aan het onderbrengen en/of steunen van kinderen uit hun eigen samenleving. Triest maar waar! Het probleem voor mij in deze is dat ik bij de familie kind aan huis ben en het erg moeilijk is om onpartijdig te blijven als coördinator van de Duitse stichting, dus ik sta eigenlijk continu tussen beiden.

Ondertussen was ik klaar met mijn ontgiftingskuur van een maand en at weer langzaamaan al het vaste (vegetarische) voedsel. Gedurende mijn kuur was ik begonnen met zwemmen en Yoga. Ook wandelde ik elke ochtend en avond met Pichu, onze lieve viervoeter. Ik voelde me steeds fitter worden en zocht nog een beetje naar balans in mijn nieuwe eetpatroon. Via al mijn voorgaande "gezondheidsonderzoeksels" stuitte ik op een aantal documentaires over veganisme in relatie tot gezonder leven. Ik was inmiddels 15 kilo lichter en voelde me top. Maar ik wilde meer weten. Nog steeds vanuit dezelfde gezondheids-hoek bekeken trof ik ook een aantal "ethische" documentaires en presentaties aan en opende zo, meer onbewust dan bewust, nieuwe deuren van kennis. Na het zien en horen was er geen weg meer terug. Mijn ogen waren geopend en de volgende dag was het zeker; ik ben veganist!

Wat begon als een zoektocht naar gezondheid openbaarde zich in een onmiskenbare compassie voor dieren. Wat doen we moeder natuur en haar dieren in godsnaam aan? Ik denk dat iedereen zich wel bewust is van het feit dat het stukje vlees of de hamburger die op een bewust moment voor je ligt van een dier afkomstig is, maar voor de rest zijn er zich maar bar weinig mensen bewust van wat er werkelijk voorafgaat aan dat moment dat we een stukje vlees bestellen in een restaurant of in het winkelwagentje leggen in de supermarkt. We willen het vaak ook niet weten en de industrie die door de jaren heen is ontstaan en ons voorziet in onze portie "dierlijke" proteïnes is zich daar terdege bewust van en schermt het "proces" (de slacht) netjes voor ons af zodat wij fijn kunnen blijven eten wat ons belieft terwijl iemand anders de bewuste dieren "omtovert" tot koteletjes, drumsticks en gehakt op een schaaltje met plastic folie erom. Zo hoeven we er verder niet bij na te denken.

Zeg maar eens eerlijk...

Let op: de volgende paragrafen zijn niet geschikt voor gevoelige mensen! Indien je het niet wilt lezen raad ik je aan verder te lezen bij "Juli", maar de waarheid mag gezegd, gehoord en gezien worden.

Wij maken zelf de keuze tussen huisdier en wat we eten, er is geen verschil!

We zijn zo ongevoelig gemaakt juist doordat het voor ons wordt geproduceerd, dat we de link tussen het stukje vlees, maar ook de zuivel en het ei en het dier niet meer zien. In gedachten willen we geloven dat het dier speels en blij in de weide heeft rondgehuppeld op een boerderij, maar zeg eens eerlijk... waar zie jij nog dieren in de wei rondlopen? De waarheid is droevig en (letterlijk) duister. Dieren voor onze consumptie leven veelal met te grote aantallen op betonnen vloeren, wandelend in hun eigen uitwerpselen, worden nauwelijks behandeld voor ziektes en vaak behandeld op uiterst wrede wijzes. Binnen zo kort mogelijke tijd worden ze vetgemest en terwijl ze eigenlijk nog maar babies zijn (en vlak na de geboorte van hun moeder verwijderd) en nog nooit daglicht hebben gezien, geslacht.

Als slachthuizen glazen muren hadden, was iedereen vegetariër!

Ook tijdens het slachten is het geen uitzondering dat bijvoorbeeld koeien en varkens verkeerd of onvoldoende verdoofd worden en op z'n kop hangend nog bij volledig bewustzijn, geprikt worden (=nek doorsnijden) en ook in de stappen daarna nog minutenlang in leven blijven terwijl ze langzaam doodbloeden. Een onvoorstelbaar gruwelijke lijdensweg die niemand zich kan voorstellen, maar welke wereldwijd elke seconde, 24 uur per dag plaatsvindt. Elk jaar sterven er voor onze eetbehoeften een ongelooflijk aantal dieren. Maar liefst 53 miljard dieren (ja je leest het goed) vinden wereldwijd jaarlijks hun weg naar slachthuizen om ons te voeden (zeedieren niet eens meegeteld) en dat terwijl het niet nodig is. Er zijn andere manieren... en er gloort hoop aan de horizon. Vleesconsumptie daalt langzaam mede dankzij de populariteit van initiatieven als "vlees-vrije maandag". Ik ga niet verder in detail, want daar is dit blog niet voor bedoeld (in elk geval niet in dit deel). Ik moest het even kwijt.

In de afgelopen anderhalf jaar heb ik mezelf erg verdiept in dit soort zaken. Vele documentaires en boeken verder weet ik precies hoe alles in elkaar steekt. In het begin staken frustraties vaak de kop op en voelde ik me machteloos, vooral bij het horen van de varkentjes die bij onze buren hun laatste adem uitblazen. Ik liet tranen voluit stromen bij het zien van alle wreedheden en lijden. Ik vond een uitlaatklep in een informatieve en confronterende videoserie die ik op youtube plaatste en ging verder met mijn leven. Ik fimde 10 delen van de "Cambovega-serie, klik op de onderstaande introductie-video als je geinsteresseerd bent of hier voor de complete playlist. Veganisme is nu een deel van me en nu mijn ogen eenmaal geopend zijn kan ik ze nooit meer sluiten. Voor mij is elk dier gelijk en maakt het niet uit of het om een hond, kat, varken, koe of kip gaat. Want waarom is het voor het ene dier erger dan het andere... er is geen enkele geldige reden, het is puur en alleen door cultuur bepaald!

Wil je zien en weten, kijk dan een van deze documentaires. Speciesism is een goed begin, zonder schokkende beelden (geen NL-ondertitels) en erg interessant. Earthlings is een documentaire over alle mogelijke vormen van dierlijke exploitatie en vergt een sterke geest/maag. Tot slot een presentatie van Gary Jourofsky, (met NL-ondertitels) verhelderend en soms iets extremistisch maar zeker de moeite van het kijken (maar vooral luisteren) waard. Want als het niet goed genoeg is voor je ogen (en je oren), waarom is het dan wel goed genoeg voor je maag? Voor meer informatie mag je mij altijd benaderen, ik sta altijd open voor je vragen!

De waarheid die niemand wil zien. Kijk maar eens...als je durft!

Juli:

Jochen komt op bezoek om het project bij AAA nog even wat kracht bij te zetten. Ze kopen nog wat meubilair en een wasmachine voor de kids. Zijn beste vriend, ook genaamd Jochen is ook van de partij. Omdat het mijn verjaardag is worden Dara en ik uitgenodigd om naar "Kampot" (mijn favoriete plek in Cambodja) te gaan. Ook Raksmey, het pleegdochtertje van Jochen, haar moeder en haar beste vriendinnetje gaan mee. Ik had mezelf toch maar weer een Samsung "smartfoon" gekocht om wat leuke kiekjes te nemen en het blijft handig om zo met iedereen uit Nederland contact te houden. We gaan midgetgolfen (doet me denken aan het pannenkoekenhuis in Arcen) en wandelen langs de rivier genietend van het uitzicht.

Uitzicht op de "Bokor" berg vanuit onze hotelkamer

Mooi panorama van de rivier die door Kampot stroomt

De volgende ochtend reden we naar de berg "Bokor", een befaamde Cambodjaanse trekpleister. Beroemd om zijn nevelige klimaat, volgens Cambodjaanse kinderen kun je er "wolken eten", dus dat deden we dan ook. Er staan wat oude gebouwen, overblijfselen uit het Frans koloniale tijdperk en een gloednieuw hotel met bungalows in aanbouw voor de opkomende rijke generatie Cambodjanen. We bezochten nog een Boeddhistische tempel waar ik nog wat leuke kiekjes schoot en terug in Phnom Penh gaf ik een vegetarisch etentje weg ter ere van mijn verjaardag.

Raksmey en haar moeder, de grootste lol!

Jochen maakt Dara aan 't schrikken

Ook Jochen "2" doet mee!

Wolken eten...

Mama en ik

Picknicken op de parkeerplaats

Pichu op onderzoek

Mysterieuze nevel-taferelen

En nog een panorama

Gelukkig had ik die leuke foto's net allemaal op mijn harde schijf gezet, want wederom twee dagen later in de voege morgen maak ik een klein foutje. Mijn moeder stuurt een bericht dat er wat spulletjes onderweg zijn uit Nederland. Chris Vostermans, een goeie kennis uit Venlo ging zijn geluk in Thailand beproeven en zou het persoonlijk langs brengen. Terwijl ik bewust met de hond aan de zijkant van de weg ga staan stuur ik het bericht "dank je" terug en druk op "verzenden".

Hellep...de krokodil laat niet los! 

De tempel compleet in nevel gehuld

Een milliseconde later, een por in mijn zij en zie ik in slow motion mijn mobieltje wederom uit mijn hand verdwijnen via een dief achterop een scooter. Dezelfde scooter als de vorige keer, dus ik vermoed ook dezelfde schurken. Ik gooi een zojuist gekochte tros bananen met precisie in de nek van de dader, maar dat heeft geen effect. Even wens ik dat de bananen van beton waren geweest, maar realiseer me wederom dat het kwaad geschied is en ik de telefoon nooit meer terug zal zien. Al het erop volgende geschreeuw (houdt de dief op zijn Cambodjaans), gevloek en getier mogen niet baten. Niemand kijkt op of om terwijl het al behoorlijk druk is op straat, zo om half 7 's morgens. De enige stille getuigen van het voorval zijn de reeds door het drukke verkeer plat gereden bananen. Waar heb ik dit in godsnaam aan verdiend? Inmiddels doe ik het met de oude iPhone van Dara. Ik had smartfoons (eigenlijk) afgezworen, maar je raakt zo snel gewend. Op straat blijft hij nu in elk geval in mijn zak zitten.

En nummer twee...net twee weken oud, weg!

Augustus:

Ik begin met een nieuwe vorm van fitness, "Calisthenics" genaamd. Calisthenics is afgeleid van een bijna verdwenen ouderwetse vorm van bodybuilding uit de tijd dat er nog geen apparaten voor lichaamsbeweging in gevangenissen bestonden. Gedetineerden moesten zichzelf sterken door oefeningen te doen, puur met hun eigen lichaamsgewicht. Calisthenics is er vooral op gericht om de gewrichten en pezen sterk te maker alvorens zwaarder te gaan trainen. De natuurlijke bewegingen van het lichaam en spieren worden zoveel mogelijk gevolgd. Het vergt veel geduld en tijd, want ga je te snel... dan verlies je de motivatie. Binnen 6 weken zie ik toch al wat versterking in mijn schouderspieren aftekenen. Ik heb de smaak te pakken en dat allemaal doordat ik per ongeluk het boek "Convict conditioning" van Paul "coach" Wade downloadde. De video laat de ongekende mogelijkheden zien van training met lichaamsgewicht, al ben ik zover nog niet.

Tijdens een wandeling met Pichu vroeg in de ochtend komen er twee honden op ons afgestormd en voordat ik maar iets kan ondernemen, vliegen ze van twee kanten op mijn kleine viervoeter af. Ik sta even stijf bevroren van schrik, maar vervolgens grijp ik beide honden bij hun nekvel en probeer ze van Pichu los te rukken. Ze houden vast en mijn kleine vriendinnetje dreigt meedogenloos aan stukken gescheurd te worden door een herdershond en een middelgroot ondefinieerbaar lelijk ras. Tevergeefs schop ik de ene hond en wurg de andere in een soort houdgreep. Nog niks, alleen wat gejank. Dan in een vlaag van woede neem ik beide honden opnieuw bij hun nekvel, til ze bij wijze van laatste poging omhoog en zodra ik rechtop sta smijt ik ze met al mijn kracht een paar meter richting de stoep. Pichu rent ondertussen compleet getraumatiseerd ertussenuit. Gelukkig vindt ik haar twee straten verderop bij mensen binnen. Na een bezoek aan de dierenarts en twee herhalingsspuiten herstelt ze gelukkig spoedig. Maar de angst voor andere honden is gebleven.

Dat was behoorlijk schrikken!

Binnen een week na het voorval krijg ik last van de piriformis, een korte spier in de billen. Allereerst denk ik dat het een "overdosis" bewegen is nadat ik zowat de helft van mijn leven niks aan sport of beweging heb gedaan. Maar het sterke vermoeden speelt op dat ik bij het voorval met de "monsterhonden" een verkeerde beweging heb gemaakt. Binnen een week kan ik alleen nog maar strompelen. Ik loop slechts kleine blokjes om met de hond, zwemmen moet ik staken en als laatste moet ik ook Calisthenics en zelfs yoga laten vallen. Ik kan me amper bewegen en mede door alle gebeurtenissen van de voorbije maanden, raak in een kleine depressie en krijg steeds meer een hekel aan mijn baan op "Beltei international school".

Ontstoken piriformis...erg pijnlijk!

Ondertussen deed ik de ene sollicitatie na de andere. De internationale school waar ik werk komt met steeds meer eisen en alle leraren klagen. In beginsel werd er weinig meer verwacht dan lesgeven in communicatie  en het afnemen van spreekbeurten. Binnen twee maanden moet ineens het hele systeem om en moeten er lesplannen ingeleverd worden die woord voor woord weergeven wat er in de lessen besproken wordt. Dat kost me mijn hele Zaterdag. Ook gaat verantwoordelijkheid van de buitenlandse leraren van 0 naar praktisch 100 procent. Het enige wat ik nog graag doe is het werk op de kleuterschool (amper 6 uur per week) en de sporadische bezoekjes aan het weeshuis.

Schatjes op de kleuterschool

"Als de nood hoog is, is de redding nabij", zo luidt het spreekwoord. Laat dat als donderslag bij heldere hemel komen. Terwijl ik het schoolgeld voor de pleegdochter van Jochen ga betalen, word ik gebeld door de eigenaar van de school. Ik ken hem al zo'n 4 jaar en heb zelfs twee keer bij hem gesolliciteerd, maar ik vond het bod geen van beide keren aantrekkelijk. "Leon, waarom werk je nog steeds niet voor ons?", vraagt hij lachend. Ik opper met zojuist verklaarde reden. Hij krabbelt wat op een papiertje en schuift het naar mij. Vast contract en 25 uur per week, geen zorgen en werken met jonge kinderen. Precies wat ik al 4 jaar zoek. Hij schrijft een bod, laat het zijn assistent zien en geeft het dan aan mij. "Maar dan moet je maandag beginnen", zegt hij doodleuk. Het is zaterdag! "Kom op zegt hij, denk nu eens een keer aan jezelf en hak de knoop door". Zo gezegd, zo gedaan. De nieuwe school geeft mij een ongelooflijk positieve impuls ondanks dat mijn lichaam nog als een wrak aanvoelt. Na het eerste semester (Februari 2015) word mijn enthousiasme en positieve energie beloond met een onderscheiding; beste Engels onderwijzer van 2014/15... ik hou niet zo van ceremonieel gedoe, maar toch aardig om te weten!

September:

Mijn eerste "betaalde" vakantie op Western International School. Nog steeds kreupel, krijg ik bezoek van Chris met de beloofde spulletjes (natuurlijke deodorant uit Duitsland en een stapel boeken) en zijn lieftallige nieuwe Thaise vriendin. Chris gaat via een studentenvisa een opleiding Thai-boksen volgen en kan zo langer in Thailand verblijven zonder problemen. Dat laatste is voor hem het belangrijkste en later zal blijken dat dat zo gemakkelijk nog niet is om onder het mom van "opleiding" in Thailand te blijven. Instituten door heel Thailand worden dagelijks in de gaten gehouden en bij invallen worden onterecht afgegeven studentenvisa steeds vaker ongeldig verklaard, zoals nu ook bij Chris het geval is. Wat dat betreft is Cambodja nog steeds behoorlijk los. Ik heb pas sinds 4 maanden een officiële werkvergunning en de terugbetaling met terugwerkende kracht zou officieel $600 zijn. Maar omdat het hier nog zo corrupt als de pest is en ik sinds eind 2013 een nieuw paspoort heb, hebben ze me maar $200 kunnen nawijzen...lekker puh!

We besluiten om samen met Chris en Narin naar Sihanoukville te gaan om van zon, zee en strand te genieten. 4 Dagen even niks doen, was ik wel aan toe. Met z'n vieren genieten we van de rust. Door het vuurwerk dat 's avonds op het strand word afgestoken door onbenullige, bezopen toeristen en ditto Cambodjanen, raakt Pichu in paniek... rent weg en zijn we haar bijna kwijt. Met z'n vieren in paniek zoeken. Gelukkig treft Narin haar trillend achter een strandtent aan. Toerisme zorgt voor inkomen van veel Cambodjanen maar maakt jammergenoeg ook veel kapot. Stranden raken vervuild en de lokale bevolking verpest. De straten staan bezaaid met drugsdealende tuktuk-chauffeurs die je de gekste dingen aanbieden. Van wiet, cocaine en heroine tot puppies en kinderprostitutie, bah! Na het weekendje strand moet ik onder druk van Chris naar de dokter en terecht want ik loop inmiddels al ruim 6 weken kreupel zonder verbetering.

Na een telefoontje met mijn verzekering maak ik een afspraak. Na een legio aan vragen van de arts en diverse bloedonderzoeken, blijkt het om een ontsteking te gaan. Pijnstillers neem ik niet aan en de arts stemt in met elke dag tijgerbalsem wrijven en lichte beweging. De rust op het strand heeft ook zijn werk gedaan want ik loop warempel ineens stukken beter. Na 3 weken voelt alles stukken beter en ga ik weer voor het eerst zwemmen en maak langere wandelingen met de hond.

Oktober:

Mijn eerste Halloween-feest op school. Western international doet veel aan westerse feestdagen zoals Halloween en Kerstmis en verwacht dat westerse leraren daar hun steentje aan bijdragen. Ik doe dat met veel plezier. Mijn klas voert een dansje uit op een griezelig kinderlied en ik doe mijn best om er gruwelijk en luguber uit te zien. Dat lukt! Ik word gevraagd als presentator en kom opdagen als mummy. In eerste instantie heb ik geen tijd meer om me helemaal in te wikkelen in de rollen verband die ik reeds kocht, maar later was ik daar dankbaar voor. Alleen mijn omwikkelde hoofd zorgde al voor een snikhete bedoeling. Na een uur stroomt de schminck reeds langs mijn gezicht.

Poseren met een van mijn leerlingen 

November & December:

Op 2 november vlogen Dara en ik naar Bangkok. Chris was er ook bij want die had een visumverlenging nodig. Drie nationale feestdagen en twee onbetaalde dagen gaven ons ruim een week vakantie. De volgende dag kwam mam aan. Blijdschap alom en eindelijk een echte vakantie nadat we haar in Januari in het ziekenhuis hadden moeten achterlaten. We brachten twee dagen in Bangkok door en de derde vlogen we al om 6 uur 's morgens (foutje met boeken) naar Chiang Mai in het noorden van Thailand.

FF op de foto met Chris en Narin

Mam en Dara op het roemruchte "Khaosan Road"

Op elkaar gepropt in de tuktuk

Een kleurrijke vegetarische lunch...heerlijk

Mam wist van niks en dacht dat we terug naar Phnom Penh vlogen. Haar 60e verjaardag in maart gingen we niet redden, dus bij wijze van cadeau kwamen we op het plan om waterfestival aldaar te gaan vieren. Bij aankomst had mam het nog niet door ondanks alle hints die we gaven. In de taxi nog niks, ze zei slechts; "wat is het hier veranderd". Pas bij de entree van het hotel drong het door. Verrassing! Ze vond het geweldig. Dara had een mooie kamer geregeld via de kortingskaart van zijn werk.

Brommertje gehuurd en toen begon het te regenen. We lieten ons daar echter niet door tegenhouden. We zwalkten van boetiekje naar theehuis en van restaurantje naar koffieshop. Tussen de buien door bezochten we de fabelachtig kleurrijk aangeklede pleintjes met duizenden lampionnen en mythische figuurtjes. Op de dag van het "lana-ballonnen-evenement", het hoogtepunt van het festival, brak plots de hemel open en stopte het met regenen. Wat een timing. We lieten onze eigen Lana-ballonnen los, lieten onze traditionele bananenbootjes te water, werden opgeschrikt door oorverdovend vuurwerk en staarden uren naar de met duizenden twinkelende lichtjes bezaaide hemel.

Koffietje nippen

Tja...'t blijft een Aziaat hè!

We genoten van een enorm lange optocht. Een droom van thaise folklore, kostuums en wagens, boeddhistische taferelen van goden en geacteerde rituelen met vuurspuwers, door de Thai uitgevoerd in een aangeboren ongedwongen enthousiasme en overal een natuurlijke diepgaande lach. Even waanden we ons in het paradijs.

Een bezoek aan de hoogst gelegen tempel van Thailand mocht niet ontbreken, al was het maar om kaarsjes op te steken voor "ome Baer" die al zo lang in het ziekenhuis lag. Om te laten weten dat we aan hem dachten en hem alle kracht wilden geven die hij nodig had. Hij wilde ons toch nog even laten weten dat we moesten genieten en we kregen een filmpje gestuurd via whatsapp. Ondanks de drukte van het toerisme in de ongelooflijk mooie "Doi Suthep Tempel", maakte een ongekend gevoel van rust zich deel van me. De batterijen waren weer opgeladen en na 3 volle dagen paradijslijk genieten, was het toch weer tijd geworden om richting Phnom Penh te vliegen. We hadden nog 7 weken te gaan... en toch bleef de tijd vliegen.

Uitzicht op Chiang Mai

Onderaan de trap

En dan de 306 tredes naa boven

Het oog van de "Naga"

Respect betuigen aan de boeddha

Mijn eigen boeddha (zondag)

Nee, 't is geen soep (toch ff maf doen)

Schoenen uit voordat je de tempel betreedt...je ziet wel hoe druk het is!

Een bezoek aan het weeshuis stond nog op de planning. Binnen afzienbare tijd zouden de kids allemaal overgeplaatst worden. Helaas ver buiten de stad en de jongens gescheiden van de meisjes. Mijn hart en ziel had ik inmiddels in de afgelopen 5 jaar aan de kids geschonken en nu naderde het onherroepelijke einde. Inkocht een enorme zak appels en scheurde samen met mam op mijn brommer de stad uit. Aangekomen bij de zusters stond me een treurig bericht te wachten. De kinderen waren inmiddels een week vroeger vertrokken. Opnieuw teleurstelling. De appels lieten we achter voor de bejaarde patiënten en met mijn ziel onder mijn armen droop ik af.

Inmiddels (maart 2015, sprongetje vooruit) bezocht ik met Maria de jongens in Kampong Speu (40 km van Phnom Penh), waar ze wonen in een privè-dorp met ruim 200 lotgenoten. Ik ben er niet van overtuigd dat isoleren de juiste methode is, want hoe moeten ze dan op een later tijdstip in de samenleving integreren? In elk geval moet ik toegeven dat het ze goed gaat, al missen ze hun oude thuis met de meisjes met wie ze samen zijn opgegroeid. Ze hebben hun eigen school, krijgen Engelse les en hebben ieder hun eigen stuk grond om te verbouwen en zakgeld mee te verdienen. Het was een emotioneel weerzien, maar ik heb genoten van de momenten die we samen deelden. De meiden wonen 250 km van Phnom Penh en of ik ze ooit nog zal zien is de vraag. Ze wonen buitenaf in een moeilijk toegankelijk centrum beschermd van de buitenwereld. Maria heeft ze opgezocht en was er niet over te spreken. Ze zou de meiden liever in hetzelfde dorp als de jongens zien. Ze leren geen Engels en zien er minder verzorgd en levenslustig uit. Sommige dingen in het leven hebben we helaas maar weinig grip op.

Intussen beviel mijn zusje Liza van haar eerste kind Dani, een jongetje. Inmiddels een overmaatse baby van 10 maanden. Spijtig dat ik er als oom niet bij kon zijn. Dit soort belangrijke gebeurtenissen moet je missen als je zo ver van je naasten verwijderd woont. Onze vriendin Seca en haar Spaanse man Enric hadden twee maanden eerder een jongetje, Marc, ter wereld gebracht. Dus gingen we met mam op kraamvisite. Inmiddels ook een eenjarige peuter.

Dani net geboren

2 weken oud

Marc als baby

8 maanden later

Werken hoorde er uiteraard ook bij terwijl mam twee maanden op bezoek was, maar de avonden en weekenden waren voor ons. Bijna elke avond wandelen langs de boulevard met de hond. Gezellig een hapje eten en een vers sapje drinken of samen koken. Halverwege december met z'n drietjes (en de hond) naar het strand. Lekker uren wandelen bij zonsondergang en genieten van elkaar. Bij het ruisen van de golven lekker wegdommelen in niemandsland met een heerlijk briesje op onze licht aangebrande huid. De onderstaande foto's spreken boekdelen en samen met alle andere momenten heb ik ze laatst laten vastleggen in een boekwerk als extra cadeau voor mijn lieve moedertje.

De nacht voor vertrek bekroop me opnieuw (inmiddels voor de vijfde keer) het onaangename gevoel vanuit mijn rug als een soort brandend maagzuur naar mijn middenrif en maag. Kiespijn die via je halsspieren naar je binnenste trekt en het gevoel alsof iemand een riem om je borst gespannen heeft en die steeds ietsje meer aanspant. Proberen te slapen... maar om half twee 's nachts werd de pijn ondraaglijk. Ik wilde mam en Dara niet wakker maken, dus besloot ik rechtstreeks naar het ziekenhuis te rijden. Ondertussen leek het alsof ik door een reus als een poetslap uitgewrongen werd. Bij aankomst werd ik zowat uitgekafferd door een geïrriteerde Russische nachtdokter die ogenschijnlijk niet blij was met mijn bezoek. Terwijl ik op al zijn vragen met betrekking tot specifieke symptomen voor buikgriep (gastro-enteritis) "nee" antwoordde werd ik desondanks met een recept voor diezelfde diagnose terug naar mijn guesthouse gestuurd. De arts was duidelijk niet onder de indruk van het gekerm dat ik bij elke pijnscheut uitte.

Hier ga ik echt niet aan beginnen (assortiment van Dara!)

Terug in Phnom Penh wilde ik gewoon niet geloven dat er iets met mijn maag aan de hand was. Mijn moeder verklaarde dat zij exact dezelfde symptomen had gehad en ook mijn zusje bevestigde precies hetzelfde aan de telefoon... een ding was zeker, dit moest stoppen! Ik belde mijn verzekering voor een second opinion en die werd toegezegd. Twee dagen later werd er op de echo een brok van 18 mm bij voor de galwegen gevonden. "Galblaas verwijderen" pleitte de chirurg. In elk geval was mijn vermoeden bevestigd. Maar met geen paard kregen ze mij in een Cambodjaans ziekenhuis, want dan was ik nog lang niet thuis. Mijn verzekering begreep de bezorgdheid, maar er moest met spoed gehandeld worden. Binnen weer twee dagen was ik al geland in Bangkok (helaas werd begeleiding niet vergoed dus moest ik alleen) en kwam ik terecht in een superluxe ziekenhuis. Binnen een uur waren alle vooronderzoeken verricht en bleek dat het niet een grote galsteen, maar vele kleine betrof die de galwegen blokkeerden, waardoor druk (en dus heel veel pijn) opgebouwd werd.

Er was goed werk van gemaakt, al werd er ook een grote communicatiefout gemaakt. Bij aankomst bleek dat ik pas de volgende ochtend terug moest komen. Het heen en weer gebel tussen de verzekeringsmaatschappij maakte de zaak alleen maar ingewikkelder en dus zat ik om 21 uur nog op mijn stoel in het ziekenhuis. Ik was moe en werd geïrriteerd en na mijn vierde gesprek met de tussenpersoon was ik het beu. "Ik ga nu naar een hotel en jullie lossen het maar onder elkaar op. Ik ben moe en gestrest en morgenvroeg wil ik dus niet geopereerd worden. Bel me maar voor een afspraak morgenmiddag". Binnen 10 minuten was het plotseling geregeld en de volgende dag om 11 uur werd de operatie voorbereid. Om 4 uur werd ik met een orgaan minder wakker en met een scherpe pijn in mijn schouders en lijf. Geen nood... morfine is je beste vriend! En zo was het.

Net uit de narcose

Galstenen bewaard (kids op school willen ze zien!)

Even lekker luchten op het balkom

Ik dwong mezelf reeds na een paar uur om naar het toilet te gaan en ook douchen kon ik nog net alleen. Mijn eten was niet veganistisch en dus ging ik slapen met honger in een 5 sterren ziekenhuis. De volgende dag was het allemaal prima geregeld. Na twee nachten moest ik alweer verkassen want meer wilde de verzekering niet betalen. Dat begreep ik want een nachtje slapen kostte maar liefst $1000. In totaal was de operatie ruim $8500. Omdat ik nog niet naar huis mocht (de wond zou onder luchtdruk kunnen scheuren) moest ik nog 4 nachten in een hotel verblijven. Gelukkig ook goed geregeld en super service. Ook leuk dat ik nog bezoek van Chris en Narin kreeg, compleet met fruit en vegetarische maaltijd. De laatste dag dacht ik sterk genoeg te zijn om even naar het winkelcentrum (terminal 21) te gaan voor een hapje, maar eenmaal terug was ik doodop.

Luxe kamer

Eten netjes gebracht

Slechts een paar minuscule sneetjes

De dag van vertrek opnieuw een probleem. De Nederlandse tussenpersoon had een vlucht voor me geboekt, maar het was een vlucht van Phnom Penh naar Bangkok en niet andersom. Uiteindelijk was het geregeld, maar kon ik pas om 10 uur vliegen. Daar ging ik met mijn rugzak en een kerstcadeau voor Dara en mam. Kerstavond werd kerstnacht. Om half 1 was ik eindelijk thuis... bekaf en met veel pijn! Het herstel ging geleidelijk doch langzaam. Binnen een week was ik alweer aan het werk want in Cambodja bestaat ziektewet niet en ik was al drie weken loon misgelopen.

Bangkok in Kerstsfeer

Chris en Narin houden me gezelschap

Dara had zich in de tussentijd zo opgewonden over mijn operatie dat hij het niet kon laten om met me in discussie te gaan... over de toekomst. Ik ben eigenlijk nooit bezig met de verre toekomst omdat ik geloof in leven in het nu, al is dat niet altijd realistisch in onze moderne wereld. Dara was al in paniek voordat ik vertrok voor mijn operatie en wilde mee. Dat zou belachelijk veel geld gaan kosten en ik verzekerde hem dat ik het alleen aankon. Uiteindelijk kon ik de "ziektekosten-discussie" niet meer vermijden, al kwam het wel op een vervelend moment... terwijl in nog veel napijnen had.

Cambodjanen zijn niet verzekerd voor ziektekosten en als ze dat wel zijn is het duur en zijn de dekkingen miniem. Omdat Dara vaak last van zijn maag en keel heeft begon hij zich steeds meer zorgen te maken. Zo kwam hij met zijn "wat-als" theorie. "Wat nou als ik zo'n operatie zou moeten ondergaan? Dan kunnen we dat nooit betalen of ik moet het hier laten doen met alle risico's van dien". Dit liep uit tot een hevige discussie terwijl mijn moeder erbij was en dat nam ik hem kwalijk. Weken later kwam de discussie opnieuw ter sprake en eindigde wederom in een vurig gesprek. We kwamen er niet uit. Na lang denken werd het duidelijk voor me. We overlegden nogmaals en nu met het voornemen om niet kwaad te worden. Conclusie: Zo lang als we in Cambodja blijven wonen, blijft deze onzekerheid een kloof in onze relatie vormen. Tijd voor de onthulling van ons besluit (voor wie het nog niet weet):

Het grote nieuws officieel onthuld!!!

We gaan naar Europa verhuizen!!! Details hierover en gevolgen van dit besluit lees je in het volgende deel, het is nu in elk geval "officieel".

De tijd liet ons niet met rust en de laatste week vloog voorbij. Op 1 Januari nog met z'n allen een boottochtje op de Mekong rivier gemaakt en toen zat het er bijna op. Dara was inmiddels voor zijn werk in Siem Reap (350 km van Phnom Penh) en zo zat ik op 4 Januari 2015 om 5 uur 's morgens met mam en Pichu in de tuktuk onderweg naar het vliegveld. Ik zoende haar tot ziens en enigszins bedroefd en buiten nog steeds donker, keerde ik met de tuktuk terug naar huis... ineens weer zonder moeder.

Nog een keer samen vegetarische hot-pot-soep

Met de kleine "Pohok" op de foto

Een laatste boottocht over de Mekong

Hopen dat 2015 betere tijden brengt

Laatste kiekjes

Pichu wil niet dat ze weggaat!

5 uur 's morgens in de tuktuk

En weg is ze...

Een nieuw jaar begonnen en een het oude weer voorbij. In het derde (en laatste deel) een update van 2015 en de plannen voor 2016, de grote terugreis!

Groeten,

Leon